Türkiye, dört bir köşesinde peynir üretimi yapılan bir peynir cenneti gibidir. Her bir çeşidi farklı lezzetler barındıran, değişik yöntemlerle hazırlanan ve sadece kahvaltıda değil, günün her saatinde ve öğününde yenilebilen birbirinden güzel peynir çeşitleri ülkemizde üretilmeye devam etmektedir. İşte karşınızda ülkemizde üretilen ve dünyaca ünlü peynir çeşitlerinin de bulunduğu liste.

Divle Obruk Peyniri: Kendine has tadı ve aromasıyla dünyanın en kaliteli 5 peynirinden biri olan Obruk peynirini özel kılan şey, bekletildiği mağaradır. Peynirin elde edilmesi için uygulanan ilk adım, meralarda doğal ortamda yayılan koyunlardan sağılan sütün kaynatılmasıdır. Daha sonra süt mayalanarak peynir haline gelir ve keselenerek bir süre bekletilir. Bekleme süresinden sonra ovalanır ve kuzu ya da oğlak derilerine özel bir aparatla basılır. Ardından tulumlar, içinde özel bakteri bulunan ve yaz kış sıcaklığı 4 derece olan mağaraya konulur. İlk önce doğal renginde bulunan deri, daha sonra kül rengini alır. İlerleyen günlerde etrafında beyaz bir küf tabakası oluşmaya başlar ve belli bir süre sonra küfler de dökülerek kızıl rengini alır. Derinin bu rengi alması peynir oluşumunun tamamlanmış olduğunu gösterir. Ortalama 3-4 ay süren bu süreçten sonra, peynir mağaradan çıkarılır.

Ezine Peyniri: Kaz Dağları’nın batısında üretilen ve adını Çanakkale şehrinin Ezine ilçesinden alan ezine peyniri, kalitesini ve lezzetini özel sütünden ve geleneksel yöntemlerden alır. Belirli yörelerde doğal kaynaklarla beslenmiş hayvanlardan elde edilen sütle üretilir. Geleneksel bilgi birikimi eşliğinde ve modern yöntemlerle süt, 67 derecede, 30 dakika boyunca pastörize edilir. Bu işlemin ardından, buzağıların midesinden alınan şirden adlı enzim kullanılarak mayalanır. Mayalanma sonrasında oluşan pıhtı, kesilme ve presleme işlemlerine tabi tutulur. Daha sonra pıhtının suyu alınır. Ardından kıvamını kazanması için tekrar kesilerek en az 6 saat boyunca deniz tuzunda salamura edilir. Dinlenmeye bırakıldıktan sonra tekrar salamura edilerek en az 8 ay olgunlaşması beklenir.

Ezine peyniri; 100 gramında 18,9 gram protein barındırması sebebiyle kemik gelişimini destekler. Önemli bir kalsiyum ve protein kaynağı olan ezine peyniri aynı zamanda; yağ, karbonhidrat ve B vitamini içermektedir.

Lor peyniri: Sürülebilir kıvamda elde edilen ve olgunlaşmadan tüketilen lor peyniri, peynir suyundan elde edilmektedir. Hayvanlardan sağılan sütler, temiz bezlerden ve filtrasyondan geçirilerek zararlı partiküllerden arındırılır. 70 derecede 1 dakika süreyle pastörizasyon tankında, pastörize edildikten sonra, ağzı kapalı olarak 35 dereceye soğutulur. Mayalanma işlemi yapılır ve 1-2 saat süreyle bekletilir. Oluşan pıhtı şeker büyüklüğünde kesilerek, süzme bezlerine aktarılır. Daha sonra baskıya alınarak peynir altı suyu süzülür. Ardından temiz bir kazana alınan peynir altı suyuna, %1-2 oranında tuz ilave edilir. pH seviyesi 6.0 olacak şekilde ayarlanarak, büyük bir kazanda, 25 dakika boyunca 85-90 derecede kaynatılır. Kaynama sırasında kümelenen beyaz peynir parçaları toplanır ve peynir süzme bezine konulur. Suyun üzerinde peynir pıhtısı kalmayana kadar kaynama işlemi devam eder. Süzme torbasında biriken peynirlerin suyu iyice süzdürülür ve paketleme yapılır.

Bağışıklık sistemi zayıf kişilerin, sporcuların, diyet yapanların ve tansiyon hastalarının sıklıkla tükettiği bir peynirdir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Ayrıca kansere karşı koruyucu olması, kemik rahatsızlıklarına iyi gelmesi, mide rahatsızlıklarının giderilmesi gibi birçok faydası vardır.

İzmir Tulum Peyniri: Çok eski zamanlardan beri yörüklerimizin ellerinden çıkan İzmir tulum peyniri, Ege’nin en lezzetli peynirlerinden biridir. Sadece ülkemizde değil, dünya çapında da lezzetiyle adından söz ettirmektedir. Gerçekte koyun sütünden yapılmaktadır ancak inek ve keçi sütünden yapanlar da vardır. İzmir tulum peyniri yapılırken süt ısıtılmadan, mandıraya getirilerek tülbentlerde süzülür. Daha sonra mayalanması için 28-35 dereceye kadar ısıtılır. Maya ilavesinden sonra pıhtılaşma işlemi yaklaşık 1 saatte tamamlanır. Ardından pıhtı nohut büyüklüğünde kırılarak, 15 dakika boyunca dinlendirilir. Dinlenen pıhtının üzerine sıcak su dökülür ve sonra cendere bezi ile pıhtının sudan ayrılması sağlanır. Cendere bezinden alınan ham peynir, büyük parçalar halinde kesilerek keçi tulumunun içerisine bir sıra peynir, bir sıra iri taneli tuz olacak şekilde dizilir. Doldurulan tulumun ağzı hava almayacak şekilde sıkı sıkı bağlandıktan sonra, 1 hafta süreyle mandırada kalır ve daha sonra olgunlaşması için soğuk hava depolarına gönderilir. İyi bir tulum peyniri için olgunlaşma süresi 3 aydır.

Tulum peynirinin enerji oranı oldukça yüksektir. Ayrıca kalsiyum, B2 ve protein açısından yüksek bir besin olan tulum peyniri, kemik erimesi hastaları için şifa kaynağıdır. Sindirim sistemindeki düzensizlikleri giderir. Ayrıca pH oranını kontrol edebilme özelliğine sahip olduğu için dişlerimizi çürümeye karşı korur.

Van Otlu Peyniri: Dünyada oldukça farklı bir tat olan Van otlu peynirinin yapımında koyun peyniri kullanılmaktadır. İlkbahar döneminde otun ve sütün bol olduğu dönemde hazırlanmaktadır. Zaman zaman koyun sütüne, keçi ve inek sütü karıştırılarak da yapılabilir. İçerisinde dağ nanesi, yabani sarımsak, dağ kekiği ve Mustafa çiçeği başta olmak üzere, 25 çeşit daha ot türü bulunmaktadır. Koyunlardan taze olarak sağılan süt, süzülüp temizlendikten sonra kaynatılır. Daha sonra kaynatılan süt soğutularak ısısı 30 dereceye ayarlanır. Sütün içine peynir mayası ilave edildikten sonra 1,5-2 saatte pıhtılaşır yani teleme oluşur. Teleme hazır olduktan sonra bez torbanın içerisine bir kat ot bir kat teleme olacak şekilde yerleştirilir. Bu işlem tamamlandığında torbanın ağzı sıkıca bağlanarak, peynir süzülmeye bırakılır. Tüm suyunun süzülmesi için süzgeçteki peynir üzerine ağırlık konur ve 5-6 saat beklenir. Ardından torbadan çıkarılan peynir kesilerek muhafaza edilir.